ANTWERPEN 14-18 en 40-45

Jan Huijbrechts

In november 2018 herdachten we in West-Europa het einde van de Eerste Wereldoorlog. Wapenstilstand was voor de Antwerpenaren een welkome bevrijding van meer dan vier jaar oorlog, honger en ontbering. Vertrekkend vanuit nieuwe inzichten en een vaak onverwachte invalshoek is Jan Huijbrechts erin geslaagd om de bij tijden complexe oorlogsgeschiedenis van de Scheldestad op een boeiende manier gestalte te geven.
Aan de hand van zorgvuldig geselecteerde anekdotes, persoonlijke verhalen, gebouwen en monumenten en tientallen nooit eerder gepubliceerde foto’s, reconstrueert dit rijk geïllustreerde boek chronologisch het verhaal van ’t Stad en zijn bevolking tijdens de Eerste Wereldoorlog.

Antwerpen 14-18 is het resultaat van jaren opzoekingswerk en het aanboren van nooit eerder geraadpleegde bronnen. Jan Huijbrechts haalde lang vergeten feiten en gebeurtenissen vanonder het stof. Dit biedt een verfrissende kijk op een paar van de minst bekende bladzijden uit de geschiedenis van Antwerpen, dat tijdens de Groote Oorlog zeven weken hoofdstad was van België. Van het ‘nationaal reduit’ tot het ‘versterkt kamp Linkeroever’ en van Winston Churchill tot Paul Van Ostaijen.

Inclusief een originele WOI-wandeling op het Schoonselhof.

Jan Huijbrechts (1962) is master Algemene Cultuurwetenschappen. Hij schreef een twintigal militair-historische studies en twee alternatieve Antwerpse stadsgidsen. Hij werkte mee aan Onsterfelijk in uw steen, over soldatengraven en WO I en aan Hoogspanning aan de Belgisch-Nederlandse grens, over de beruchte ‘dodendraad’.

Eveneens verkrijgbaar ANTWERPEN 40-45

Uitgeverij Vrijdag | Vormgeving Intertext | Cover Mario Debaene | ISBN 978 94 6001 798 8

DOCHTER VAN ARKAN

Mijn vader was een oorlogsmisdadiger

Eline Bergmans, Sofie van Pottelsberghe

‘Hello Sofia, this is your father’, zegt een diepe stem aan de andere kant van de lijn. Sofie is vijftien jaar als een telefoontje haar leven helemaal door elkaar schudt.

In de zomer van 1995 reist het Belgische meisje Sofie met haar moeder naar Belgrado om er Zeljko Raznatovic te ontmoeten, beter bekend als de Servische krijgsheer Arkan. Het is de start van een onwaarschijnlijk dubbelleven van een tiener uit Aalter die wordt ondergedompeld in de complexe situatie van Joegoslavië in de jaren negentig. Sofie ontdekt er dat Arkan naast haar biologische vader ook een van de meest gevreesde oorlogsmisdadigers is die Europa na de Tweede Wereldoorlog heeft gekend. Als dochter van Arkan maakt Sofie uitzinnige Balkanparty’s en decadente verwennerijen mee, maar ook achtervolgingen door de Belgische Staatsveiligheid. Vijf jaar na hun eerste ontmoeting wordt Arkan geëxecuteerd en verliest Sofie definitief haar vader.

Dochter van Arkan is het verhaal van een jonge vrouw en haar ongewone zoektocht naar een identiteit. Het werpt prangende vragen op over familie, liefde en schuld.

Uitgeverij Van Halewijck | Vormgeving Intertext | Cover Filip Coopman – tinxz.be | ISBN 978 94 6131 512 0

KLEERMAKER IN AUSCHWITZ

Ide Leib Kartuz

David Van Turnhout en Dirk Verhofstadt

David Van Turnhout volgt samen met Dirk Verhofstadt het spoor van zijn Joodse grootvader, Ide Leib Kartuz. Op de vlucht voor antisemitisme en geweld, kwam hij in 1929 naar Antwerpen, waar hij zich vestigde als kleermaker. Zijn achtergebleven familie belandde in het getto van Radomsko. Elk familielid werd vergast in Treblinka, er bleef niemand meer over. In België ging Kartuz bij het verzet, maar in 1942 pakten de nazi’s hem op en deporteerden hem via Breendonk en de Dossinkazerne naar Auschwitz. Zijn vrouw en twee kinderen vonden meteen bij hun aankomst een gruwelijke dood.

Zelf overleefde hij in een commando van kleermakers en onderging hij een onmenselijke dodenmars naar Mauthausen. Na de oorlog maakte hij in Antwerpen maatpakken voor bankiers, diamantairs en andere toplui. Hij hertrouwde en kreeg opnieuw twee kinderen. Zijn laatste strijd voerde hij tegen de Belgische staat voor erkenning als Belg, weerstander en oorlogsslachtoffer. Slechts weinigen weten hoe bijzonder moeilijk het na de bevrijding voor de Joden in België nog was.

De auteurs graven tot diep in de kern van de Holocaust en onderzoeken van Radomsko tot Miami elk spoor. In de archieven van Auschwitz ontdekten ze onuitgegeven getuigenissen van kleermakers in Blok 1. Totaal onverwacht vonden ze in Florida ook een nichtje van Ide. Zij overleefde door als kind onder te duiken op een zolder in Brussel. Hun zoektocht slingert een jaar lang tussen belangrijke ontdekkingen en tegenslagen, maar in dit eerbetoon krijgt een onbekende geschiedenis eindelijk een gezicht.

David Van Turnhout is de kleinzoon van Ide Leib Kartuz. Hij is copywriter en communicatie-consultant. Dirk Verhofstadt is professor aan de Universiteit Gent en auteur van onder meer Pius XII en de vernietiging van de Joden.

Uitgeverij Houtekiet | Vormgeving Intertext | Cover Pascal Van Hoorebeke | ISBN 978 90 8924 796 4

SABENA

Het turbulente verhaal van een pionier

Cynrik De Decker

Het jaar 1919 betekent de start van de Belgische commerciële luchtvaart. In dat jaar lanceert een groepje bankiers en piloten de voorloper van Sabena. Met een handvol tweedekkers gaan ze de lucht in om te onderzoeken of commerciële luchtvaart mogelijk is. De ambities zijn groot: het vervoer van passagiers, post en vracht in Europa en Belgisch Congo.

Doorheen de twintigste eeuw vliegt Sabena als vaandeldrager van de Belgische natie. Het logo schittert boven Afrikaanse wouden, de Atlantische Oceaan en de Zuidpool. Via steun aan de geallieerden tijdens de oorlog, expedities en spectaculaire reddingsoperaties houdt Sabena de eer en de belangen van het land hoog. De sierlijke S op de staart staat al die tijd voor Service, steeds met de modernste vloot. Maar de kroniek telt ook zwarte bladzijden: dramatische ongevallen, dubieuze wapenleveringen, mysterieuze missies, internationaal terrorisme, rode cijfers en een omstreden faillissement.

Deze kleurrijk geïllustreerde studie schetst de turbulente rol van een van de eerste luchtvaartmaatschappijen ter wereld.

Sinds zijn studententijd verzamelt Cynrik De Decker archiefstukken, beelden van en verhalen over de nationale luchtvaartgeschiedenis. Hij publiceerde een dertigtal boeken rond het thema en is stichtend lid van de Belgian Aviation History Association. Hij werkte mee aan tv-programma’s als Histories en Publiek Geheim en onderhoudt mee de online database Luchtvaartgeschiedenis.be.

Uitgeverij Houtekiet | Vormgeving Intertext | Cover Pascal Van Hoorebeke | ISBN 978 90 8924 783 4

DE KLANK VAN DE STAD

Een cultuurgeschiedenis van Venetië

Eric Min, Gerrit Valckenaers

Alle wegen leiden naar Venetië, de plek in het noorden van Italië waar alle bezoekers een stuk van hun hart achterlaten. Venetië is ook de zinkende stad, symbool voor een Europa dat in verwarring op zoek is naar zichzelf. Meer dan cijfers en begrotingen zijn het kunst en muziek die ons verbinden. Op weinig andere plaatsen ligt die gedeelde geschiedenis zo voor het grijpen. In dat levende geheugen van eeuwen Europese cultuurgeschiedenis gaan Eric Min en Gerrit Valckenaers op zoek naar de verhalen van componisten, schilders en schrijvers die onze verbeelding blijven prikkelen, van Monteverdi tot Proust, van Stravinsky tot Brodsky.

Uitgeverij Polis | Vormgeving Intertext | Cover Stijn Dams | ISBN 978 94 6310 205 6

SCHUBERT

De biografie

Yves Knockaert

In zijn korte leven was Franz Schubert veel meer dan de componist van ‘De forel’ en andere klassieke liederen. Zo zijn er nog clichés aan herziening toe. Schubert was geen artiest die zich volledig liet onderhouden door zijn vrienden, meer dronken was dan nuchter, financieel steeds aan de grond zat, niet wist hoe zijn muziek te verkopen. Yves Knockaert schetst een waarachtig en fascinerend beeld van een van de populairste klassieke componisten. Schubert was een mens van vlees en bloed. Hij verzette zich actief tegen het repressieve regime van Metternich en tegen de censuur. Hij vocht jaar in jaar uit om het operapodium te bereiken, maar mislukte keer op keer omdat de Italiaanse mode over Wenen heerste. Hij had veel respect voor Beethoven, maar moest niet onderdoen voor hem omdat zijn benadering van romantiek compleet anders was. Hij bewoog zich niet buiten zijn burgerlijke milieu, was geen virtuoos, eerder bescheiden en bedeesd, maar tegelijk zo gevoelig en genuanceerd in elke gecomponeerde noot.

Uitgeverij Polis | Vormgeving Intertext | Cover Stijn Dams | ISBN 978 94 6310 234 6

BUKKIE

Marc de Bel

Het is de eerste dag van een zomervakantie zonder herexamens voor bolleboos Simon Engelbertus, dertien en een half jaar. Paps zit voor zijn werk nog een week in Amerika en mams vertrekt voor drie dagen naar Italië. Simon vindt zichzelf oud en wijs genoeg om die drie dagen alleen thuis te blijven (lees: in zijn boomhut te kamperen), maar mams staat erop dat haar vriendin Betty komt oppassen. Zeker nu er de laatste tijd heel wat inbraken in de wijk worden gepleegd. Simon vindt Betty wel leuk, maar die is meer bezig met haar zoveelste nieuwe vlam dan met oppassen. Gelukkig is er nog Bukkie en komt Sterre, het mooiste buurmeisje van het heelal, af en toe zwemmen.

Uitgeverij Van Halewijck | Vormgeving Intertext | Cover Steven Dhondt | ISBN 978 94 6310 851 0

WAT HIJ MIJ ZEI

Anja Feliers

Op een warme zomerdag gebeurt het ondenkbare voor Caro Westerhof: haar gezin blijft verwoest achter wanneer haar echtgenoot sterft en een van hun kinderen spoorloos verdwijnt. Onmacht neemt haar leven over, maar onverwacht maakt het verdriet ook nieuwe krachten in haar los. Caro leert contact te leggen met haar verloren liefde over de grenzen van de dood heen. Maar kan ze vermijden dat haar zoektocht als medium ook andere familiegeheimen blootlegt?

Uitgeverij Van Halewijck | Vormgeving Intertext | Cover b’IJ Barbara | ISBN 978 94 6131 872 5

ONTMOETINGEN IN HET OOSTEN

Een wereldgeschiedenis

Patrick Pasture

Ontmoetingen in het Oosten analyseert de evolutie en interactie van verschillende Aziatische culturen, van de eerste beschavingen in Mesopotamië, India en China vier millennia geleden tot op vandaag. De auteur neemt je mee op een tocht langs de zijderoutes tussen China, India en de Middellandse Zee. Via de Indische Oceaan en de Chinese Zee doet hij ook overzeese contacten en Japan aan. Je ontdekt een geschiedenis van globalisering, multicultureel samenleven en migratie, wars van vooroordelen en taboes. Ontmoetingen in het Oosten is een boek voor wie bereid is de betekenis van het Westen te herinterpreteren, en zijn kennis van de wereldgeschiedenis en de Aziatische culturen wil verrijken.

Uitgeverij Pelckmans Pro | Vormgeving Intertext | Cover Stijn Dams | ISBN 978 94 6337 142 1

WIJVENWERELD

Vrouwen in de middeleeuwse stad

Jelle Haemers, Andrea Bardyn & Chanelle Delameillieure (red.)

De middeleeuwen: een donkere periode waarin geweld regeert en mannen de samenleving domineren. Vrouwen komen er amper aan te pas. Dit boek brengt een ander verhaal. ‘Wijven’, de middeleeuwse benaming voor vrouwen, zijn het hoofdpersonage. In de Lage Landen hadden vrouwen namelijk veel rechten, die ze gebruikten om handel te drijven, hun mening te verkondigen en hun wil door te drukken. Levendige verhalen uit steden als Brussel, Antwerpen, Leuven, Breda en Den Bosch vertellen in dit boek over het kleurrijke bestaan van vrouwen. Wijvenwereld hangt een ander beeld op van de late middeleeuwen, de periode tussen 1250 en 1550, die veel meer leek op onze samenleving dan gedacht. De auteurs gaan bovendien op zoek naar vrouwen die scholden, trouwden en vrijden, met de bedoeling licht te laten schijnen op hun wensen, ideeën en verlangens. Vele soorten vrouwen bevolkten de stad: rijke onderneemsters, ambachtsvrouwen, begijnen, criminelen, prostituees... Dit boek laat hen aan het woord, en richt zijn schijnwerpers dus op een wonderlijke ‘wijvenwereld’.

Uitgeverij Vrijdag | Vormgeving Intertext | Cover Loudmouth.nl | ISBN 978 94 6001 744 5

DAMES VOOR DARWIN

Over feminisme en evolutietheorie

Griet Vandermassen

Feministen hebben het niet begrepen op biologie. Velen verzetten zich zelfs actief tegen een biologisch geïnformeerde kijk op de seksen. Het bewijs is nochtans overweldigend dat veel psychologische sekseverschillen niet alleen aan onze opvoeding en cultuur liggen. Ze zijn een voorspelbaar gevolg van vele miljoenen jaren evolutie door natuurlijke en seksuele selectie. Houden we daar niet beter rekening mee als we inzicht willen krijgen in de genderkloof op de arbeidsmarkt, de oorzaken van seksueel geweld en het ontstaan van patriarchale maatschappijen? En waarom dringt die kennis zo moeilijk door binnen het feminisme? In deze grondige update van Darwin voor dames verkent Griet Vandermassen het spanningsveld tussen het feminisme en de biologische wetenschappen. Wat zijn de recente ontwikkelingen? Staan feministen al meer open voor de evolutiepsychologie? Die discipline is de voorbije vijftien jaar sterk veranderd. Welk nieuw onderzoek verscheen er? Ze pleit voor een nieuw feminisme. De verwerping van seksisme is immers gebaseerd op morele principes, niet op de stelling dat mannen en vrouwen identiek zijn.

Uitgeverij Houtekiet | Vormgeving Intertext | Cover Buro Blikgoed | ISBN 978 94 8924 701 8

EEN KLEINE GESCHIEDENIS VAN DE ALLEDAAGSE DINGEN

Harry Stalknecht

Wie vond de lucifer uit, sinds wanneer eten mensen chips en hoelang lossen we al kruiswoordraadsels op? Achter alledaagse voorwerpen schuilt vaak een interessant verhaal. In dit boek bundelt de auteur de leukste bijdragen die hij schreef voor het tijdschrift G-Geschiedenis. Van kauwgum tot potlood, van tandenborstel tot toiletpapier, van caravan tot parfum… Na het lezen van dit boek zul je met andere ogen kijken naar de dingen waar je vroeger nooit bij stilstond..

Uitgeverij Houtekiet | Vormgeving Intertext | Cover Pascal Van Hoorebeke | ISBN 978 94 8924 714 8